معرفي مدل هاي تعالي سازماني

معرفي مدل هاي تعالي سازماني

مدل هاي تعالي سازماني يا سرآمدي كسب و كار ، بعنوان ابزاري قوي براي سنجش ميزان استقرار سيستم ها در سازمانهاي مختلف بكار گرفته مي شوند. با بكارگيري اين مدل ها ، ضمن اينكه يك سازمان مي تواند موفقيت خود رادراجراي برنامه هاي بهبود در مقاطع مختلف زماني مورد ارزيابي قرار دهد ، مي تواند عملكرد خود را با ساير سازمانها بويژه با بهترين آنها نيز مقايسه كند.

اين مدل ها مي آموزند كه برتري سازمانها يك برداشت نظري و تئوريك نيست ، بلكه بدست آوردن و ارائه نتايج ملموس و قابل مشاهده اي است كه مبتني بر شواهد بوده و پايداري و دوام داشته باشد. يك سازمان زماني مي تواند به برتري دست يابد كه توجه خود را به تمامي ابعاد معطوف دارد.

با توجه به اينكه همه مدل‌هاي تعالي عملكرد براساس عناصر و ارزش‌هاي مديريت كيفيت جامع TQM شكل گرفته‌اند، بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه اين مدل‌ها در حال حركت به يك سمت و سو بوده و همگي جهت‌گيري يكساني را دنبال مي‌كنند.سه نمونه از مهم ترین مدل های تعالی سازمانی به شرح زیر می باشد :

1. مدل دمينگ:  برترين جايزه بهبود كيفيت در ژاپن، جايزه دمينگ است. اين جايزه در سال 1951، توسط انجمن مهندسان و دانشمندان ژاپن به پاس قدرداني از خدمات دكتر «ادوارد دمينگ» در كنترل كيفيت و تحت تأثير نظرات و عقايد وي طرح‌ريزي و پيشنهاد شد. اين جايزه از قديمي‌ترين جوايز كيفيت و بهره‌وري در سطح جهان است كه با توجه به تئوري‌هاي جديد مديريت و شرايط نوين اقتصادي، به منظور بهبود وضعيت صادرات كشور ژاپن از طريق بهبود كيفيت محصولات، ترويج كنترل كيفيت جامع (TQM) در بين صنايع، شناخت راهبردهاي موفقيت‌آميز در امر كيفيت و ارتقاي آگاهي درباره اهميت و روش‌هاي مديريت كيفيت شكل گرفت. هدف كيفيت از نظر دمينگ آن است كه «بايد تأمين‌كننده نيازهاي مشتريان براي حال و آينده باشد
2. مدل تعالي عملكرد بالدريج: در سال 1978 و به دنبال مطالعات انجام شده در وزارت بازرگاني امريكا درباره علل توفيق ژاپن در مقايسه با امريكا، جايزه ملي كيفيت امريكا تهيه و با توجه به نقش «مالكوم بالدريج» در تهيه آن، به نام جايزه ملي كيفيت «مالكوم بالدريج» نام‌گذاري شد. معيارهاي مدل بالدريج بر مبناي يك سري ارزش‌هاي محوري و مفاهيم اساسي و در جهت تحقق آنها تنظيم شده است. اين ارزش‌ها عبارتند از: رهبري آرمانگرا، مشتري‌گرايي، يادگيري فردي و سازماني، ارزش‌گذاري به كاركنان و شركا، سرعت عمل و انعطاف‌پذيري، تمركز بر آينده، مديريت نواوري، مديريت برمبناي واقعيات، مسئوليت‌پذيري عمومي و شهروندي، تمركز بر نتايج و ايجاد ارزش و نگرش سيستمي. در مدل تعالي عملكرد بالدريج، 7 حوزه بررسي مي‌شود و هر حوزه به چند معيار تقسيم مي‌شود. در هر معيار نيز زمينه‌هاي ويژه‌اي مورد توجه قرار مي‌گيرد.
3. مدل تعالي عملكرد اروپايي: در سال 1988، چهارده شركت بزرگ اروپايي در راستاي ايجاد جايزه‌اي در سطح اروپا در مورد اصول و چارچوبي در زمينه دستيابي به تعالي سازمان به توافق رسيدند كه به سرعت در سطح اروپا و ديگر كشورها مورد استقبال روزافزون قرار گرفت و در حال حاضر به رايج‌ترين مدل تبديل شده است و شامل موارد زير است: نتيجه‌گرايي، تمركز بر مشتري، رهبري و اتفاق نظر، مديريت براساس واقعيات و فرايندها، مشاركت و توسعه كاركنان، بهبود و نواوري و يادگيري مستمر، توسعه شراكت و مسئوليت‌هاي عمومي.
   در اين مدل، 9 حوزه مورد توجه است كه پنج حوزه در رابطه با رويكردهايي است كه ايجادكننده توانمندي‌ها و قابليت‌هاي مورد نياز سازمان است. به همين علت «توانمندسازها» نام‌گذاري شده‌اند. چهار حوزه ديگر به بررسي نتايج حاصل از به‌كارگيري رويكردها پرداخته و به نام «نتايج» شناخته مي‌شوند.
   اهدافي كه از استقرار مدل تعالي سازماني EFQM دنبال مي‌شود، در گرو مديريت مناسب فرايندهاي ياد شده است كه در حوزه مديريت تعالي سازماني تعريف مي‌شود.

منبع :

 http://khbehnegar.blogfa.com/page/mefqm.aspx

http://old.sanatekhodro.com/Template3/News.aspx?NI...